Bóng đá cũng như các môn thể thao khác, chúng sẽ có những quy tắc riêng mà người chơi buộc phải tuân thủ. Có như vậy mới dễ dàng phân định được đâu là đội thắng, thua. Một trong những luật giúp thực hiện điều này trong bóng đá đó chính là luật bàn thắng sân khách. Luật này có nghĩa là gì và được áp dụng như thế nào trong thi đấu? Mọi lý giải sẽ có ngay sau đây.
Nội dung bài viết
Luật bàn thắng sân khách là gì?
Luật bàn thắng sân khách tên tiếng Anh là Away Goals Rule. Chúng được dùng để phân định thắng thua của hai đội bóng khi thi đấu theo thể thức lượt đi và lượt về. Như vậy, thế cân bằng sẽ bị phá vỡ và chúng ta cũng dễ dàng biết được đầu là đội sẽ đi tiếp và đâu là đội bị loại. Nếu căn cứ theo luật này thì khi hai đội đang hòa nhau, đội nào ghi được nhiều bàn thắng “xa sân nhà” hơn sẽ dành chiến thắng chung cuộc.
Nguồn gốc ra đời của luật bàn thắng sân khách
Luật bàn thắng sân khách lần đầu tiên được áp dụng là vào năm 1965 ở giải đấu UEFA Cup Winners Cup. Luật được áp dụng trong trận đấu giữa Budapest Honved vs Dukla Prague. Mục đích áp dụng đó là nhằm loại bỏ các trận đá lại. Nhờ đó các đội bóng có thể giảm thiểu chi phí phát sinh như: Đi lại, ăn ở,…
Cách tính luật bàn thắng sân khách
Cách tính luật bàn thắng trên sân khách được tính khá dễ hiểu và tùy vào thời điểm ghi bàn. Cụ thể như sau:
Thể thức giữa hai đội
Theo như quy định của luật này thì khi hai đội thi đấu sau cả 2 lượt trận (lượt đi và lượt về) mà có tỉ số hòa nhau thì đội nào ghi được nhiều bàn thắng “xa sân nhà” hơn sẽ chiến thắng. Còn đội bị thủng lưới trên sân nhà nhiều hơn sẽ bị thua.
Cách tính bàn thắng sân khách 2 đội khác sân:
- Ở trận lượt đi, tỉ số chung cuộc là: Đội A (Nhà) 0–1 Đội B (Khách).
- Ở trận lượt về, tỉ số chung cuộc là: Đội A (Khách) 2–1 Đội B (Nhà).
- Tổng tỉ số là 2–2. Tuy nhiên, vì Đội A ghi được số bàn thắng trên sân một bàn thắng sân khách nhiều hơn so với đội B. Chính vì thế đội A sẽ được đi tiếp vào sâu hơn. Đội B bị loại.
Ví dụ:
Tại vòng 16 đội của giải UEFA Champions League mùa giải 2011/12, trong trận đấu giữa Marseille và Inter Milan, kết quả như sau:
- Lượt đi: Marseille (Nhà) 1 – 0 Inter Milan (Khách)
- Lượt về: Marseille (Khách) 1 – 2 Inter Milan (Nhà)
Chung cuộc hai đội hòa nhau 2-2 nhưng bởi vì Marseille chơi “xa sân nhà” đã ghi được 1 bàn trong khi Inter Milan không ghi bàn nào ở trận lượt đi trên sân khách. Chung cuộc Marseille giành chiến thắng nhờ luật bàn thắng sân khách.
Cách tính luật bàn thắng trên sân khách khi 2 trận thi đấu cùng chung 1 sân
Đối với những trường hợp cả hai lượt thi đấu của 2 đội cùng thực hiện trên 1 sân vận động thì mỗi một lượt sẽ có 1 đội được coi là đội nhà và 1 đội sẽ được coi là đội khách. Như vậy, luật này vẫn sẽ được áp dụng bình thường.
Ví dụ:
Trong trận bán kết của giải UEFA Champions League mùa giải 2002/03, Inter Milan và A.C Milan gặp nhau. Cả hai lượt trận đi và về đều được thi đấu ở sân San Siro bởi đây là sân nhà chung của 2 đội bóng ở Milan. Kết quả chung cuộc như sau:
- Lượt đi: A.C. Milan (nhà) 0 – 0 Inter Milan (khách)
- Lượt về: Inter Milan (nhà) 1 – 1 A.C. Milan (khách)
Như vậy là tổng tỉ số 1–1 và A.C. Milan là đội chiến thắng vì ở trận lượt đi họ là đội khách. Đối với các trường hợp hai đội tuyển quốc gia chơi hai lượt trận ở cùng một quốc gia thì cũng được tính điểm như đối với cách thức trên.
Luật bàn thắng sân khách trong hiệp phụ
Luật bàn thắng sân khách cũng được tính toán dựa vào tỉ số của hiệu phụ. Trong trường hợp 2 đội hòa nhau ở 90 phút thi đấu chính thức của cả 2 trận với tỉ số hòa nhau, số bàn thắng “xa sân nhà” bằng nhau thì kết quả sẽ được tính ở 2 hiệp phụ của lượt về. Sau 2 hiệp phụ mà cả 2 vẫn chưa có bàn thắng thì sẽ tiếp tục đá luân lưu để phân thắng bại.
Tóm lại là luật này sẽ áp dụng cho cả 2 hiệp phụ chứ không chỉ tính trong thời gian thi đấu chính thức. Nghe thì có vẻ không công bằng cho đội nhà ở trận lượt về vì thêm 30 phút thi đấu trên sân. Tuy nhiên, đây là cơ hội cho cả hai. Chỉ cần đội nào ghi bàn thì sẽ dành chiến thắng chung cuộc.
Ví dụ:
Trong trận bán kết giữa 2 đội Cruz Azul vs Puerto Rico tại giải CONCACAF Champions League mùa giải 2008/09, tỉ số chung cuộc như sau:
- Lượt đi: Puerto Rico Islanders 2 – 0 Cruz Azul
- Lượt về, sau 90 phút: Cruz Azul 2 – 0 Puerto Rico Islanders
- Lượt về, sau hiệp phụ: Cruz Azul 3 – 1 Puerto Rico Islanders
Nhưng bởi vì giải CONCACAF không áp dụng luật bàn thắng sân khách hiệp phụ nên 2 đội bước vào loạt sút luân lưu nơi. Kết quả Cruz Azul thắng 4–2.
Ảnh hưởng của luật bàn thắng tại sân khách
Luật bàn thắng sân khách lần đầu tiên được áp dụng tại UEFA Cup Winners’ Cup vào năm 1965 trong trận đấu giữa Budapest Honvéd và Dukla Prague. Mục đích của việc này là để loại bỏ việc phải đá lại gây nên nhiều bất cập đó là:
- Chi phí di chuyển, ở lại.
- Cầu thủ không hợp với điều kiện khí hậu và thời tiết sẽ bị ảnh hưởng về thể lực.
- Khó khăn trong sắp xếp lịch thi đấu.
Tất cả những điều này đã được xóa bỏ bởi một luật mới ra đời. Và luật này cũng giúp cho các trận đấu của chúng ta trở nên kịch tính hơn bao giờ hết. Vì các đội khách sẽ cố gắng để ghi được càng nhiều bàn thắng trên sân khách càng tốt. Như vậy thì ưu thế của mình sẽ lớn hơn.
Theo như thống kê của liên đoàn bóng đá Châu Âu thì trước khi luật bàn thắng trên sân khách được đưa vào trong thi đấu, chỉ có khoảng 16% đội khách giành được chiến thắng. Nhưng sau đó, tỷ lệ này đã được tăng lên 35%.
Tuy nhiên, luật này cũng khiến cho đội nhà gặp phải những bất ổn nhất định. Việc đội khách cố gắng để ghi nhiều bàn thắng sẽ khiến cho đội nhà gặp nhiều áp lực tâm lý hơn. Và gánh nặng làm sao để lượt về gỡ gạc lại cũng là điều khó khăn. Chính vì thế mà các trận đấu diễn ra có phần kịch tính hơn.
Luật bàn thắng sân khách có cần thiết không?
Sau hơn nửa thế kỷ được áp dụng vào thi đấu thì luật bàn thắng sân khách đã chứng minh tính ưu việt của mình. Không còn phải thi đấu playoff trên một sân trung lập giúp tiết kiệm và đơn giản được nhiều thứ. Các trận đấu cũng diễn ra kịch tính hơn, đòi hỏi các đội bóng phải có lối chơi phong phú, chiến thuật sắc bén.
Ở trận lượt đi, 2 đội sẽ có những toan tính cho mình. Vì chúng ta còn tới 90 phút của trận lượt về. Đội nhà sẽ phòng ngự chắc chắn còn đội khách sẽ nỗ lực ghi bàn. Nhiều người vẫn lo lắng và cảm thấy bất lợi hơn cho đội nhà ở trận lượt đi. Nhưng đó là quy luật, là giới hạn mà các đội bóng cần phải vượt qua. Có như vậy thì khán giả mới tận hưởng được những giây phút thực sự thăng hoa.
Các giải đấu áp dụng luật này
Luật tính bàn thắng sân khách sẽ được áp dụng trong các giải đấu sau đây:
- Vòng loại trực tiếp của UEFA Champions League (Cúp C1 Châu Âu)
- UEFA Europa League (Cúp C2 Châu Âu)
- CAF Champions League (Cúp C1 Châu Phi)
- CAF Confederation Cup (Cúp C2 Châu Phi)
- Cặp đấu play off có lượt đi và lượt về trong vòng loại World Cup và Euro
Bên cạnh đó, cũng có các giải đấu không áp dụng luật này đặc biệt là ở khu vực Nam Mỹ. Thay vào đó, hai đội sẽ phân định chiến thắng ở loạt sút luân lưu.
Đó là những thông tin về luật bàn thắng sân khách mà Keo8386 muốn chia sẻ với các bạn. Hy vọng sau bài viết này, bạn đã có thể hiểu hơn về luật thi đấu trong bóng đá và theo dõi các giải đấu với một tâm thế mới hơn.
